ابوالحسن فروغی اصفهانی
(1338 -1263 ش)، نویسنده، استاد دانشگاه، شاعر، مترجم و روزنامهنگار. در تهران به دنیا آمد. پدر ش از رجال دانشمند دورهى ناصرى بود. وى علوم مقدماتى را نز پدر آموخت و تحصیلات ابتدایى و متوسطه را در مدرسهى دارالفنون و آلیانس به پایان برد و زبان فرانسه را به خوبى آموخت، آنگاه به فرانسه عزیمت نود. بعد از بازگشت به ایران معلم دارالفنون و مدرسهى علوم سیاسى شد و علاوه بر مترجمى، تدریس جغرافیا و تاریخ و علوم طبیعى را نیز عهدهدار شد. وى در تربیت دانشآموزان سلیقهى خاصى داشت و بدین منظور یك مدرسه عالى به نام «دارالمعلمین» در 1298 ش تأسیس كرد كه خود، ریاست آن را به عهده داشت. وى همچنین نظارت و سرپرستى مجلهى «اصول تعلیمات» را، كه از طرف وزارت معارف منشتر مىشد، به عهده داشت. فروغى پس از نشر شش شماره از آن مجله نام آن را به «اصول تعلیم» تغییر داد. چندى بعد ماهنامهى «فروغ تربیت» را دایر كرد. وى جمعا چهار سفر به اروپا داشت كه سفر آخر او به عنوان وزیر محتار ایران در سویس بود. ابوالحسن فروغى عضو فرهنگستان زبان فارسى و استاد دانشگاه تهران بود. در ادبیات و انشاى زبان فرانسه بسیار پرمایه و زبردست و در ادبیات فارسى و عربى هم صاحب مطالعات زیاد بود. نثر را خوب مىنوشت و شعر نیز مىگفت. سرانجام در تهران درگذشت. آثار وى: مجموعهى «اشعار»؛ اوراق مشوش»یا «مقالات مختلفه»؛ رسالهى «تجدد و ملیت»؛ منظومهى «شیدوش و ناهید»؛ «تاریخ شعرا»، با همكارى محمدعلى فروغى؛ «سرمایه سعادت» یا «علم و آزادى».[1]
فرزند محمدحسین ذكاءالملك، در 1263 ش (1884 م) در تهران متولد شد. در سن 6 سالگى تحصیلات مقدماتى را تحت نظارت پدر و محمدعلى فروغى برادر مهترش آغاز كرد و سپس تحصیلات خود را در مدارس دارالفنون و آلیانس فرانسه ادامه داد و فارغالتحصیل شد. آنگاه به زبان و ادبیات فارسى و عربى پرداخت و چون شوق و علاقهاى به فلسفه و عرفان داشت، بیشتر وقت خود را صرف فلسفه قدیم و جدید نمود و با مكتبهاى فلسفى آشنا شد و در مدرسهى سپهسالار قدیم آن را تكمیل نمود. فروغى در سن 18 سالگى به روزنامهى تربیت كه پدرش انتشار مىداد پیوست و مدیریت داخلى و توزیع روزنامهى مزبور را بر عهده گرفت. پس از تعطیلى روزنامهى تربیت كه مقارن طلوع مشروطیت بود، به كار معلمى و تدریس پرداخت و در مدارس علمیه و دارالفنون ساعاتى از وقت خود را تدریس مىنمود.
فروغى در 1298 ش با كمك برادرش كه ریاست دیوان عالى كشور را بر عهده داشت، به تاسیس مدرسهاى به نام دارالمعلمین مركزى پرداخت و برنامهى آن مدرسه عینا از مدارس متوسطه فرانسه اقتباش شده بود و دورهى آن شش سال كامل بود و مدرك تحصیلى آن دیپلم كامل متوسطه بود. همزمان با تاسیس دارالمعلمین مركزى، نصیرالدوله (احمد بدر) وزیر معارف وقت، مدیریت مجلهى اصول تعلیم را كه از طرف ادارهى بازرسى وزارت معارف منتشر مىشد به ابوالحسن فروغى طبق حكمى واگذار كرد كه با كمك مدرسین و معلمین مدرسهى مزبور، مجله را منتشر سازند. این مجله كه هزینهى آن را وزارت معارف تامین مىنمود، یك مجلهى فلسفى و تربیتى و علمى و تاریخى و ادبى بود. فروغى اعضاء هیئت تحریریهى نشریهى مزبور را به این شرح انتخاب نمود: غلامحسین رهنما، ابوالقاسم بهرامى، عبدالعظیم قریب و اقبال آشتیانى. علاوه بر هیئت تحریریه، فروغى در هر شماره دو مقالهى فلسفى داشت. با تمام كوششى كه براى ادامهى كار این مجله به عمل آمد، معالوصف شش شماره بیشتر منتشر نشد و در محاق تعطیل قرار گرفت.
پس از تعطیلى مجلهى اصول تعلیم، فروغى در سال 1300 مجلهى فروغ تربیت را انتشار داد كه آن هم دوام زیادى نكرد و از چند شماره تجاوز ننمود. در 1307 ش دارالمعلمین عالى از طرف وزارت فرهنگ تاسیس شد و ابوالحسن فروغى به استادى آنجا منصوب شد.
ابوالحسن فروغى در سال 1312 ش به سمت وزیرمختار ایران در سویس انتخاب شد و یك سال در این ماموریت بود و بعد نمایندگى ایران را در جامعهى ملل برعهده گرفت و سرانجام در 1314 به ایران بازگشت و به استادى دانشگاه تهران و عضویت پیوستهى فرهنگستان منسوب شد و تا پایان عمر در مشاغل فرهنگى بود.
وفات وى در 6 بهمنماه 1338 ش اتفاق افتاد. ابوالحسن فروغى تالیفاتى به زبان فرانسه و فارسى دارد كه عبارتند از: دو جلد در اصول حكمت و فلسفه به زبان فرانسه، سرمایه سعادت، اوراق مشوش و دورههاى مجله اصول تعلیم و فروغ تربیت. وى طبع شعر داشت و قسمتى از اشعار او به چاپ رسیده است.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
